Wat wil je bereiken?

Van tijd tot tijd is het goed om bij deze vraag stil te staan, wil je verder komen als freelancer. In welke richting wil jij je ontwikkelen? Wat zijn je motieven en wat vind jij belangrijk? Soms word je gedwongen om over dit soort vragen na te denken, bijvoorbeeld wanneer je een ondernemings- of marketingplan moet schrijven. Je zet dan op papier wat je wilt bereiken en hoe je dat wilt doen. Je doelen formuleer je hierin als doelstellingen.

Hoe formuleer je doelstellingen?

Om je doelstellingen te formuleren, bestaan verschillende methoden zoals:

• SMART-doelen stellen.
• MAGIE-doelen stellen.

SMART-doelen

Om te voorkomen dat je doelen te vaag formuleert, kun je gebruik maken van de SMART-criteria: 

• Specifiek.
• Meetbaar.
• Acceptabel.
• Realistisch.
• Tijdsgebonden.

Een SMART-doelstelling is richtinggevend: deze geeft aan wat je wanneer wilt bereiken. Het voordeel van SMART is dat je je doelstelling zo concreet formuleert, dat de kans groot is dat er in de praktijk echt iets van terechtkomt. Zo voorkom je dat je doelen wensen blijven. Hoe formuleer je SMART?

Goede en slechte doelen
Een slecht geformuleerde doelstelling is: Ik wil meer omzet maken. Een goed geformuleerde doelstelling is: Tussen september 2006 en december 2007 wil ik tenminste 10% van mijn werktijd besteden aan acquisitie, om minstens drie en maximaal vijf nieuwe projecten te werven voor 2007.

1. Specifiek. Het doel moet een waarneembare actie, gedrag of resultaat beschrijven waar een getal, bedrag, percentage of ander kwantitatief gegeven aan verbonden is.
2. Meetbaar. Je moet kunnen nagaan of je het doel hebt bereikt. Er moet een systeem, methode of procedure zijn om het resultaat te meten.
3. Acceptabel. Is er draagvlak voor wat je wilt? Voor veel freelancers zal het antwoord "ja" zijn; je werkt immers zelfstandig en zal voor jezelf geen doelen bedenken waar je het niet mee eens bent. Maar als je bij opdrachten in teamverband bent betrokken, bijvoorbeeld als freelance projectleider, dan moeten je doelen ook ondersteund worden door andere betrokkenen. Verder moet je nagaan of je doel in overeenstemming is met het beleid en de doelstellingen van de opdrachtgever.
4. Realistisch. Je doel moet werkelijk haalbaar zijn. Je moet beschikken over de kennis, middelen en capaciteit om het doel te kunnen bereiken. Je kunt bijvoorbeeld niet tien procent van je tijd vrijmaken voor acquisitie wanneer je planning daar geen ruimte voor biedt.
5. Tijdsgebonden. Neem een duidelijke start- en einddatum op. Vooral doelen op de korte termijn hebben dit nodig. Op de lange termijn, over een periode van meer dan drie jaar, is het niet altijd mogelijk om meteen bij het formuleren van doelstellingen een concrete einddatum aan te geven.

Doelstellingen moeten stimulerend, maar realistisch zijn. Ze moeten meetbaar zijn en specifiek genoeg zijn om richting te geven.

MAGIE-doelen

Vooral als je meerdere mensen warm wilt maken voor jouw doelen, is MAGIE geschikt om je doelstellingen te formuleren. MAGIE staat voor:

• Meetbaar.
• Acceptabel.
• Gecommuniceerd.
• Inspirerend.
• Engagerend.

MAGIE-doelen zijn gecommuniceerd naar alle betrokkenen om te zorgen dat zij zich erin kunnen herkennen. Handig bij het maken van een ondernemingsplan dat je voor wilt leggen aan een bank bijvoorbeeld. Wanneer de betrokkenen je doelen zinvol vinden, werkt dat inspirerend voor beide partijen. Engagerend wil zeggen dat alle betrokkenen zich aan het doel willen en kunnen (ver)binden.

Waarin verwerk je doelstellingen?

Op basis van je doelstellingen, kun je plannen maken. Als je bijvoorbeeld start als freelancer, kun je je doelstellingen verwerken in een ondernemingsplan. Jouw visie op je dienst en klanten vertaal je in een marketingplan met concrete marketingdoelstellingen.

Bron

• Artikelen over "doelen stellen" op Carrièretijger.

Auteur: Irene Koot