De zin en onzin van disclaimers, algemene voorwaarden, enz?

[Ontwerp]

Zie door de bomen het bos van disclaimers/ algemene voorwaarden/ privacybeleid niet meer. Hoe moet ik een disclaimer of dergelijke op een website plaatsen als, in mijn mening, zover ik begrijp de juristen er nog niet over uit zijn. Op het ene moment lees ik dat het plaatsen van een disclaimer geen rechtsgeldige zin heeft (omdat de website toch onder Nederlandse recht valt - indien gehost in Nederland(?)) anderszijds lees ik dat het wel weer verplicht/ handig kan zijn.

Wat ben je verplicht op je website te plaatsen voor juridisch spul? Ik kan hier geen enkelvoudig document over vinden, behalve tonnen van wetteksten, diverse forum posten, artikelen en informatie (van bijvoorbeeld advokaten). Waarbij het een het ander soms tegenspreekt.

Daarbij vind ik sommige algemene voorwaarden (en dergelijke) wel heel erg uitgebreid op sommige websites. Waarbij de vraag is of alle rechten wel gewaarborgd worden en of het hier dan gaat om het tekenen van een contract bij bezoek aan een website. Zo is er bijvoorbeeld bij sommige websites de zin vermeld in de algemene voorwaarden (en dergelijke) dat "door gebruik te maken van de website gaat u akkoord met de algemene voorwaarden" Echter dat leest iemand toch niet bij het eerste bezoek aan de website. Mijn gezonde verstand zegt dan dat je dat moet tonen voordat iemand je website uberhaupt kan bezoeken. En indien je besluit dat te doen de bezoeker door lappen juridische tekst moet lezen voordat iemand een website kan bezoeken... Waarbij de juridische teksten ook nog eens per website kunnen verschillen. Dit lijkt me de bereikbaarheid van de informatievoorziener en de informatie bemoeilijken. Een groot bedrijf met een ditto juristenteam zal hier minder problemen mee hebben dan de kleine zelfstandige, freelancer, vrijwilligersorganisatie, sportvereniging en particulier om een aantal voorbeelden te noemen.

Hieronder staat de wetgeving die ik tegengekomen ben:

• Wet bescherming persoonsgegevens
• Richtsnoeren publicatie van persoonsgegevens op internet
• Wet Computercriminaliteit
• Nederlands recht (Zie je vrij vaak staan, maar waar verwijst het naar?)
  Ter illustratie Google heeft het als volgt staan bij één van hun producten: `Op deze Voorwaarden is Nederlands recht van toepassing, zonder geldigverklaring van de conflictregels daarvan.`
  Bron: http://desktop.google.com/nl/eula.html

Van wat ik begrijp ben ik verre van de enige die de onduidelijkheid bij dergelijke voorwaarden niet begrijpt (zowel eigenaar van de website als bezoeker). Een voorbeeld van iets wat, in mijn mening, handiger is, zijn bijvoorbeeld de modelcontracten van de kamer van Koophandel.

Een eenduidig beleid lijkt mij het meest voor de hand liggend. Bij voorkeur zonder dat een webmaster of content creator/ manager door zestig formulieren moet waden. Bijvoorbeeld een meerkeuze digitaal formulier waarbij een webmaster of content creator/ manager kan aanklikken wat van toepassing is en aan de hand daarvan op basis van de meest actuele wetsteksten een uitdraai krijgt voor plaatsing op een website.

[Arnoud Engelfriet]

Een hele goeie kwestie stel je hier aan de orde. Vaak plaatsen mensen die teksten alleen omdat iedereen het doet, wat ongeveer de slechtste reden is om iets te doen. Nadeel is ondertussen wel dat het zo ingeburgerd is dat het nu opvalt als je het niet meer doet. Misschien zou dat tegen je gebruikt kunnen worden, dus dan kun je maar beter toch met de massa meedoen.

Disclaimers hebben vrij weinig waarde. Je zegt daar dat je je indekt voor schade, maar inderdaad heb je in veel gevallen geen contractuele relatie met je bezoekers en dan valt er weinig in te dekken. Wel kan het helpen om bezoekers duidelijk te maken wat ze mogen verwachten. Als jij gewaarschuwd bent dat iets op eigen risico is, heb je een moeilijker verhaal als je toch schade wilt gaan verhalen.

Privacyverklaringen zijn simpelweg verplicht op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Je moet mensen uitleggen (liefst in niet-juridische taal) wat je met hun persoonlijke gegevens doet. Zo ongeveer alles mag, maar je moet het wel vertellen. En mensen moeten inzage kunnen krijgen in hun gegevens, en die ook kunnen corrigeren of verwijderen. Zie bv. mijn artikel over de privacyverklaring bij Netters.

Algemene voorwaarden/gebruiksvoorwaarden zijn vooral nuttig bij sites waar bezoekers bijdragen kunnen leveren. Ze bieden dan een mooi handvat om ongewenste bijdragen te kunnen verwijderen, of zelfs om lastige gebruikers te weren.

Wat ik vaak zie, is dat mensen simpelweg hier en daar voorwaarden vandaan copy&pasten. Of, zoals Google, Amerikaanse voorwaarden laten vertalen door een medewerker met een Nederlandse achternicht ("zonder geldigverklaring van de conflictregels daarvan", hoe krijg je het uit je pen).

Het zou inderdaad zeer wenselijk zijn als hier duidelijker wettelijke uitgangspunten over zouden zijn. Dat is immers ook net de bedoeling van de wet: een basissituatie scheppen zodat iedereen weet waar hij aan toe is. Wil je daarvan afwijken, dan mag dat - bij uitzondering en op een duidelijke manier kenbaar gemaakt.

Overigens: als je het doet, moet je het wel goed doen. Zo zag ik daarnet bij het registreren bij Lancelots dat de voorwaarden in zo'n scrollvenster staan. Dat is juridisch niet juist. Je moet de voorwaarden met 1 klik kunnen opslaan of printen, anders zijn ze niet van toepassing (vernietigbaar). Ik acht me dus niet gebonden aan de gebruiksvoorwaarden van het forum

Arnoud

[Ontwerp]

Heb met interesse je artikelen gelezen.

Dat het privacybeleid (inmiddels?) verplicht was wist ik niet. In ieder geval heb ik weer een privacybeleid op mijn website geplaatst. Deze is te lezen op: http://www.coolgrafimedia.com/gebruiksvoorwaarden

De reden dat ik het hier plaats is omdat ik hoop dat gezamenlijk het makkelijker is om tot een eenduidige privacybeleiden te komen, waar iedereen bij gebaat is in mijn mening. Zoiets als bijvoorbeeld de manier dat creative commons het doet zou hiervoor bijzonder geschikt kunnen zijn.

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

Privacyverklaringen zijn simpelweg verplicht op grond van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Je moet mensen uitleggen (liefst in niet-juridische taal) wat je met hun persoonlijke gegevens doet. Zo ongeveer alles mag, maar je moet het wel vertellen. En mensen moeten inzage kunnen krijgen in hun gegevens, en die ook kunnen corrigeren of verwijderen.

Begrijpbaar. Echter waar begint en waar eindigt de verantwoordelijkheid van een content creator en/ of webmaster? Denk hierbij aan hostingproviders en network relay stations. Kan men stellen dat het op te delen is in drie delen a. wat de content maker beoogt b. wat de serviceproviders voor voorwaarden hebben c. het handelen van derden? Met name dat laatste, in hoeverre is iemand verantwoordelijk voor het handelen van derden? Indien je zegt dat iets verboden is (in de wetgeving) is de content provider dan nog verantwoordelijk? Omdat ervaring leert dat bijvoorbeeld makers van spambots voortdurend opnieuw op zoek zijn naar nieuwe methoden om spam te plaatsen. Kun je daar op aangesproken worden? Dan zou iedereen die een webpagina plaatst/ schrijft 24 uur per dag, 7 dagen in de week zijn website in de gaten moeten houden. Dat lijkt me geen wenselijke situatie. Ligt hier dan de verantwoordelijkheid bij de network provider om zorg te dragen voor een veilig netwerk? Of ligt de verantwoordelijkheid bij overheden om illegale praktijken aan te pakken? Dat zijn vragen, die mijns inziens, voor leken duidelijk gemaakt moet worden en makkelijk bereikbaar moet zijn voor een content provider (en misschien is dat het al?).
Het komt erop neer dat ik geen zin heb in een proces aan mijn broek omdat iemand besluit om iets illegaals of wat schadelijk kan zijn voor mijn bezoekers te doen.

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

Algemene voorwaarden/gebruiksvoorwaarden zijn vooral nuttig bij sites waar bezoekers bijdragen kunnen leveren.

Er staat nu inderdaad bij mijn reactieformulier: “Door een reactie te plaatsen geef ik aan de disclaimer te hebben gelezen en hiermee akkoord te gaan.”

Zover ik begrijp moet zoiets disclaimer heten. Alhoewel ik dus ook de termen privacybeleid en algemene voorwaarden voorbij zie komen op websites. Van wat ik begrijp moet het duidelijk zichtbaar zijn voor bezoekers. De overheid neemt hier in mij mening een aparte benadering in. Vindt bijvoorbeeld eens het privacybeleid op http://www.minvws.nl/ (het staat onder “help”), ook op de website van het College van Bescherming Persoonsgegevens is de informatie niet in eerste instantie duidelijk, vind ik. Als je op “over deze site” klikt dan vindt je het wel. Wanneer ik “over deze site” zie denk ik aan iets anders, maar goed dat kan aan mij liggen. Ik kan me voorstellen als dat eenmaal ingeburgerd is dat het best een handige manier kan zijn om die informatie daar te plaatsen. Terwijl uit mijn hoofd sommige bedrijven als je hun producten op je website plaatst vereisen dat disclaimer informatie duidelijk onder aan elke pagina staat. Dan merk je dat nog niet alles in één lijn getrokken is en dat er nog verschillen bestaan. Uiteraard het internet kennende kan dit snel worden opgelost, of we krijgen allemaal verschillende formaten. Ik kan me op zich wel achter het “over deze site” principe scharen.

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

Het zou inderdaad zeer wenselijk zijn als hier duidelijker wettelijke uitgangspunten over zouden zijn. Dat is immers ook net de bedoeling van de wet: een basissituatie scheppen zodat iedereen weet waar hij aan toe is. Wil je daarvan afwijken, dan mag dat - bij uitzondering en op een duidelijke manier kenbaar gemaakt.

Inderdaad. Bij een groen stoplicht weet men dat men mag oversteken en bij rood dat men moet wachten.

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

Overigens: als je het doet, moet je het wel goed doen. Zo zag ik daarnet bij het registreren bij Lancelots dat de voorwaarden in zo'n scrollvenster staan. Dat is juridisch niet juist. Je moet de voorwaarden met 1 klik kunnen opslaan of printen, anders zijn ze niet van toepassing (vernietigbaar). Ik acht me dus niet gebonden aan de gebruiksvoorwaarden van het forum

Humm, interessant punt. Echter neem bijvoorbeeld een PDA of mobiele telefoon en je hebt een kleiner beeldscherm, dus ben je van nature al genoodzaakt om te scrollen. Ik zou niet weten hoe je dat moet compenseren, behalve de letters zo klein maken dat niemand het kan lezen. Hetzelfde geld voor blinden of slechtzienden, die zullen de tekst ook vergroten waardoor scrollen noodzakelijk kan zijn.

Wat mij voornamelijk hoofdbrekens geeft is niet zozeer de wetgeving, maar de complexiteit daarvan in combinatie met techniek. Ik kan hier nog niet voldoende informatie over vinden en de informatie die ik vind, vind ik nog te onduidelijk. Te vatbaar om zelf het schip in te gaan met de huidige staat van de documentatie, terwijl ik het beste met mijn bezoekers voor heb. Vraag me af hoeveel mensen daar tegen aan lopen? In die zin is er nog een weg te gaan voor website content. Waarbij de voorkeur blijft voor duidelijke simpele teksten op websites, die desnoods rechtstreeks naar de wettekst kunnen linken. Het feit dat een link uit kan vallen betekent dat je de teksten op je eigen site zou moeten plaatsen, of een disclaimer zou moeten toevoegen. Waarbij het risico bestaat als je teksten op je eigen website plaatst dat deze gedateerd raken. Of bij een link dat iets veranderd waar iemand het mogelijk oneens mee is. Een (automatische) melding dat een (gelinkte) wettekst veranderd is zou handig zijn. Alhoewel dat dan ook weer juridisch zou moeten indekken tegen fouten.

Waarschijnlijk benader ik dit meer als een technisch persoon dan als een juridisch persoon.

Een ander bijvoorbeeld kun je als webdesigner zeggen dat o.k. ik doe de ontwerp kant, maar voor de wetsteksten moet je bij een advokaat zijn? Ik kan me voorstellen dat daar ook nog wat haken en ogen aan zitten. (Dus duidelijke criteria nodig waar een advokaat dat aan kan toetsen, bijvoorbeeld zoiets als de "Bovag")

Tot slot wordt digitaal schrijven of ontwerpen voor de individueel onbenaderbaar? Hoe blijft de individuele (creatieve) ontplooing behouden (binnen het kader van de Nederlandse grondwet)?

Actuele vragen

(Pfff Wat een lap tekst , maar goed ik kan me voorstellen dat ik niet de enige ben die hier tegen aan loopt en niet weet wat die moet doen.)


Edit:

Note: Ik vond het bijzonder moeilijk om deze post te schrijven en om enigszins een globaal/ duidelijk beeld te schetsen van de situatie en materie. Arnoud Engelfriet ben ik zeer dankbaar voor de, in mijn mening, uitstekende en duidelijke teksten die hij heeft geschreven en geplubiceerd.

[Arnoud Engelfriet]

Oorspronkelijk geplaatst door Ontwerp

De reden dat ik het hier plaats is omdat ik hoop dat gezamenlijk het makkelijker is om tot een eenduidige privacybeleiden te komen, waar iedereen bij gebaat is in mijn mening. Zoiets als bijvoorbeeld de manier dat creative commons het doet zou hiervoor bijzonder geschikt kunnen zijn.

Goed idee. De W3C is daar ooit met haar P3P-initiatief mee begonnen. Idee was dat je allerlei voor- en afkeuren kon instellen in je browser, en dat de site dan ging onderhandelen over mogelijkheden en vereisten. Vanwege gebrek aan interesse is dat alleen nooit van de grond gekomen.

Oorspronkelijk geplaatst door Ontwerp

Begrijpbaar. Echter waar begint en waar eindigt de verantwoordelijkheid van een content creator en/ of webmaster? Denk hierbij aan hostingproviders en network relay stations. Kan men stellen dat het op te delen is in drie delen a. wat de content maker beoogt b. wat de serviceproviders voor voorwaarden hebben c. het handelen van derden?

Jij bent verantwoordelijk voor wat jij doet met privacygevoelige gegevens, plus voor wat jouw hulppersonen doen. Als een derde inbreekt in je systeem, ben jij daar niet verantwoordelijk voor. Wel heb je een zorgplicht voor adequate beveiliging, maar dat is een ander probleem. Het hoeft niet perfect, maar als je onder de maat beveiligt, dan draai jij op voor schade door spambots.

Er staat nu inderdaad bij mijn reactieformulier: “Door een reactie te plaatsen geef ik aan de disclaimer te hebben gelezen en hiermee akkoord te gaan.”
Zover ik begrijp moet zoiets disclaimer heten. Alhoewel ik dus ook de termen privacybeleid en algemene voorwaarden voorbij zie komen op websites.

De term "disclaimer" verwijst naar specifiek een tekst die aansprakelijkheid uitsluit. Met "algemene voorwaarden" of "gebruiksvoorwaarden" heb je het meer algemene verhaal te pakken (zie mijn artikel daarover bij Netters). Daarin staan ook dingen als "geen racistische teksten" of "het beheer mag je pb's lezen".

Je kunt in je gebruiksvoorwaarden een disclaimer opnemen natuurlijk. Vaak hebben sites een aparte disclaimer, omdat je die ook onder de aandacht wil brengen van mensen die zich niet willen registreren maar alleen wat informatie opvragen.

Ik zou zeker adviseren om op elke pagina een linkje naar disclaimer en privacybeleid op te nemen. Algemene voorwaarden toon je met zo'n aanvinkvakje tijdens het registratieproces. En ja het is raar dat het CBP daar zo terughoudend in is. Ik moest echt even zoeken om hun privacybeleid te vinden.

Humm, interessant punt. Echter neem bijvoorbeeld een PDA of mobiele telefoon en je hebt een kleiner beeldscherm, dus ben je van nature al genoodzaakt om te scrollen.

Het ging me niet zozeer om het scrollen. Het punt is dat de wet voorschrijft dat je de voorwaarden met 1 klik kunt downloaden en/of printen. Zo heb je als bezoeker een stukje zekerheid dat je een kopie van de voor jou geldende voorwaarden hebt. Veranderen ze een jaar later, dan sta je niet met lege handen. Maar opslaan gaat niet triviaal als het in zo'n scrolvak staat.

Wat mij voornamelijk hoofdbrekens geeft is niet zozeer de wetgeving, maar de complexiteit daarvan in combinatie met techniek. Ik kan hier nog niet voldoende informatie over vinden en de informatie die ik vind, vind ik nog te onduidelijk. Te vatbaar om zelf het schip in te gaan met de huidige staat van de documentatie, terwijl ik het beste met mijn bezoekers voor heb. Vraag me af hoeveel mensen daar tegen aan lopen?

Dat is absoluut een probleem ja. Het is ook (als ik even een stukje zelfpromotie mag doen) de belangrijkste reden voor mij geweest om als ICT-jurist aan de slag te gaan. Het vertalen van wettelijke eisen naar duidelijke handvaten voor programmeurs en site-eigenaren is wat ik graag doe.

Ik ben het helemaal eens met wat je schrijft verder. De wet laat op dit moment vrijwel alles open, behalve een paar algemene regels voor webwinkels of uitsluitingen van aansprakelijkheid. Dat zou dus verder uitgewerkt moeten worden. Nadeel is wel: welke keuzes maak je dan als wetgever? Want wat voor jou goed werkt, is voor mij een ongemakkelijk keurslijf, en mijn voorkeuren zijn voor een derde weer niet werkbaar.

Je komt dan al snel weer uit bij keurmerken. Ken je Creative Commons? Eenzelfde opzet maar dan voor auteursrechtlicenties. Je hoeft alleen maar te zeggen "wel/niet voor commercieel gebruik" en "wijzigingen wel/niet toegestaan" en iedereen weet waar je aan toe bent.

Iets dergelijks zou ook voor privacyverklaringen of zelfs algemene voorwaarden kunnen. Thuiswinkel Waarborg doet dat nu al een beetje. Als een site dat logo voert, weet je als consument dat je bv. gratis producten mag retourneren (normaal moet je soms verzendkosten betalen bij terugzenden), dat je naar een arbitragecommissie kunt, etcetera.

En dank voor het compliment

Arnoud

[Ontwerp]

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

De term "disclaimer" verwijst naar specifiek een tekst die aansprakelijkheid uitsluit. Met "algemene voorwaarden" of "gebruiksvoorwaarden" heb je het meer algemene verhaal te pakken

Ik heb de tekst aangepast van Disclaimer naar Gebruiksvoorwaarden.

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

Ik ben het helemaal eens met wat je schrijft verder. De wet laat op dit moment vrijwel alles open, behalve een paar algemene regels voor webwinkels of uitsluitingen van aansprakelijkheid. Dat zou dus verder uitgewerkt moeten worden. Nadeel is wel: welke keuzes maak je dan als wetgever? Want wat voor jou goed werkt, is voor mij een ongemakkelijk keurslijf, en mijn voorkeuren zijn voor een derde weer niet werkbaar.

Je komt dan al snel weer uit bij keurmerken. Ken je Creative Commons? Eenzelfde opzet maar dan voor auteursrechtlicenties. Je hoeft alleen maar te zeggen "wel/niet voor commercieel gebruik" en "wijzigingen wel/niet toegestaan" en iedereen weet waar je aan toe bent.

Ja, ik ben bekend met het Creative Commons licentie.

Men zou het kunnen opsplitsen in bijvoorbeeld:

Particulier
Sportvereniging, liefdadigheidsorganisatie, vrijwilligersorganisatie
MKB
Multinational
(Semi)overheid

Slechts ter illustratie.

Daar basisvoorwaarden aan stellen, mogelijk, zoals je zegt, met een gekleurd logo bijvoorbeeld en indien het afwijkt dat er een symbool bij wordt gezet. Dat zou mensen de vrijheid geven om het zelf aan te passen. Het lijk mij onbegonnen werk, in ieder geval in eerste instantie, om elke mogelijke vorm van content (uitwisseling) erin te gieten.

Een voorzet heb ik alvast gedaan op mijn website onder een creative commons liscentie. Het was pittig om een tekst te schrijven, die naar mijn weten, nog ongeschreven was en geen copyright op rust. Mochten er mensen zijn die mee willen werken aan dit iniatief dan hoor ik het wel.

Wellicht dat er nog een credits deel bij moet komen. Het zou mooi zijn als de overheid onboard komt met dit.

De gebruiksvoorwaarden zijn te vinden op: http://www.coolgrafimedia.com/gebruiksvoorwaarden

Oorspronkelijk geplaatst door Arnoud Engelfriet

En dank voor het compliment
Arnoud

Graag gedaan En dank je jij ook.

Note: Ik heb een chronische ziekte, moet nu ook uitrusten, dus ik kan dit initiatief als het echt gaat groeien niet in mijn eentje stuwen. Hou me op dit moment voornamelijk bezig met (chronisch) zieken en gehandicaptenbeleid.