Als freelancer probeer je winst te maken, maar daarvoor zul je vaak eerst geld uit moeten geven. Denk bijvoorbeeld maar aan de kosten voor het (laten) maken van een website of de aanschaf van een bureau om je computer op te zetten. Dat zijn je bedrijfskosten. Doe je een uitgave voor je bedrijf, dan heeft dat gevolgen voor de hoeveelheid inkomstenbelasting die je moet betalen: je kosten kun je namelijk in veel gevallen (gedeeltelijk) aftrekken van de winst die je maakt, waardoor die omlaag gaat en je er minder belasting over hoeft te betalen. Een bijzondere vorm van bedrijfskosten zijn je investeringen.

Wat is een investering?

Niet alle kosten die je maakt om je bedrijf te kunnen uitoefenen zijn investeringen. Een doosje paperclips is geen investering. Het onderscheid tussen “gewone” bedrijfskosten en investeringen zit hem in de waarde en de levensduur van datgene wat je aanschaft.

Voor de belastingdienst kan er pas sprake zijn van een investering als het bedrijfsmiddel een aanzienlijke waarde (meer dan € 450 exclusief BTW) vertegenwoordigt. Dit geldt voor ondernemers die btw-plichtig zijn. Als je vrijgesteld bent van btw dan geldt hetzelfde bedrag, maar dan inclusief btw. Bovendien is er alleen sprake van een investering als je aanschaf meer dan een jaar meegaat. Ook belangrijk is of het bedrijfsmiddel tot de materiële vaste activa van je onderneming hoort. En of het bestemd is om direct omzet te genereren.

• Als je dus voor € 1.000 een computer aanschaft, is dat een investering. De meeste freelancers kunnen namelijk hun bedrijf niet uitoefenen zonder een computer, de computer kost meer dan € 450 en hij gaat – natuurlijk afhankelijk van waarvoor je hem gebruikt – al gauw zo’n 3 jaar mee.

Afschrijven

Tip van de financieel adviseur:
Wil je het slim aanpakken, dan boek je de afschrijvingsbedragen voor je bedrijfsmiddelen elk jaar over naar een aparte rekening, zodat je meteen spaart voor de vervanging ervan.

Kosten die je voor je bedrijf maakt, mag je bij de aangifte inkomstenbelasting van je winst aftrekken in het jaar waarin je de aanschaf hebt gedaan. Maar bij een investering ligt dat anders: die moet je over meerdere jaren aftrekken. Dat heet afschrijven. Je reserveert dan elk jaar een deel van je winst voor het moment dat het bedrijfsmiddel in kwestie vervangen moet worden en trekt die reservering jaarlijks van je winst af. De regel daarbij is dat je per jaar maximaal 20% van de aanschafkosten mag afschrijven. Een bedrijfsmiddel schrijf je dus in dat geval in vijf jaar af. 

Maar starters mogen willekeurig afschrijven, dat wil zeggen dat je de eerste jaren als freelancer zelf mag kiezen wanneer je het totaalbedrag van je investering afschrijft. Je kunt dan dus ook kiezen voor bijvoorbeeld twee jaar afschrijven (50% van de aanschafkosten per jaar in plaats van 20%). Dat kan gunstig zijn: schrijf je in een bepaald jaar veel af dan drukt dat je winst in dat jaar en hoef je dus minder belasting te betalen of krijg je zelfs geld terug. Maar er zit ook een nadeel aan: als je in latere jaren meer winst gaat maken, heb je dan niets meer om af te schrijven en moet je in die jaren dus weer meer belasting betalen. Tenzij je een nieuwe investering doet natuurlijk.

Afschrijven heeft trouwens niets met BTW te maken. De BTW die je over de investering betaalt vorder je wel meteen in het jaar van aanschaf terug (tenzij je vrijgesteld bent van BTW, natuurlijk).

• Je begint met afschrijven op het moment dat je het bedrijfsmiddel in gebruik neemt. Ben je dus in februari 2010 voor jezelf begonnen, maar heb je de computer al in december 2009 aangeschaft, dan begin je met afschrijven vanaf februari 2010.

Investeringen als aftrekpost: de investeringsaftrek

Investeer je in een jaar meer dan € 2.200 (2010), dan kun je in aanmerking komen voor een extra fiscale aftrekpost: de investeringsaftrek. Je belastbare winst wordt dan met 28 % van het investeringsbedrag verlaagd.

• Kostte je computer dus € 2.500, dan kun je in het jaar waarin je hem koopt dus je winst nog eens met € 700 verlagen door gebruik te maken van deze aftrekpost. Maar let op: niet alle investeringen komen in aanmerking voor investeringsaftrek.

Investeringsaftrek bestaat in drie vormen:

• De kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA): voor investeringen tussen de € 2.200 en € 300.000 (tarieven 2010) die in aanmerking komen voor investeringsaftrek. Het bedrag waarmee je winst verlaagd wordt is afhankelijk van de hoogte van de investering.
• De energie-investeringsaftrek (EIA): investeer je € 2.200 of meer in energiebesparende bedrijfsmiddelen of duurzame energie, dan kun je voor deze aftrek in aanmerking komen. Het bedrijfsmiddel in kwestie moet dan wel in aanmerking komen voor investeringsaftrek en moet op de Energielijst van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) staan.
• De milieu-investeringsaftrek (MIA): bedoeld voor ondernemers die investeren in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. Ook hier geldt dat het investeringsbedrag minimaal € 2.200 moet zijn en dat de investering in aanmerking moet komen voor investeringsaftrek. Extra voorwaarde is dat het bedrijfsmiddel op de Milieulijst staat.

Let op: de milieu-investeringsaftrek en de energie-investeringsaftrek kunnen niet voor een en hetzelfde bedrijfsmiddel gebruikt worden.

In de praktijk zul je als freelancer of zzp’er waarschijnlijk vaker te maken hebben met de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek dan met de andere twee. Heb je toch het idee dat je door een bepaalde investering in aanmerking zou moeten komen voor de EIA of de MIA, check dat dan voor de zekerheid nog even bij je boekhouder/accountant of neem contact op met de BelastingTelefoon: 0800-0543.

Investeren voordat je begint

Ook als je nog niet officieel voor jezelf bent begonnen kun je al investeren in bedrijfsmiddelen. Koop je dus die computer omdat je binnenkort een bedrijf gaat beginnen, maar sta je op het moment dat je hem koopt nog niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel of de belastingdienst? Bewaar dan evengoed de aankoopnota. Die heb je namelijk niet alleen nodig voor de BTW-aangifte, maar ook om je eventuele investeringsaftrek te berekenen en aan te tonen dat je de computer zakelijk gaat gebruiken.

Investeer met mate

Het aloude ondernemerscredo “om geld te kunnen verdienen moet je het eerst uitgeven” lijkt dus ook voor freelancers van toepassing. Hoe meer je investeert, hoe minder je tenslotte aan de belastingdienst hoeft te betalen en hoe meer je zelf mag houden. Maar pas daarmee op, want het geld dat je in investeringen stopt kun je natuurlijk niet meer op je eigen bankrekening bijschrijven als salaris…

Bronnen

• Handboek Ondernemen, Belastingdienst (2009)

Auteur: Cindy Kamstra (Maart 2010)

Inhoudelijk adviseur: RAAD Amsterdam