Home Starten Bedrijfsvoering Marketing Ontwikkelen Netwerken Forum
Home
 
U bent hier: Home Marketing Huisstijl Je eigen huisstijl maken

Je eigen huisstijl maken

"Huisstijl gaat verder dan het even plaatsen van een woordmerk (naamcode) en een beeldmerk (bedrijfssymbool) op het briefpapier en de gevel. Huisstijl probeert een organisatie als geheel te visualiseren. Om dat te kunnen, moet een huisstijl in staat zijn het wezenlijke van een organisatie tot uitdrukking te brengen, de identiteit."
Hans Stol, Een boekje over huisstijl, 2005.

Stap voor stap naar een eigen visuele identiteit

Wie voor zichzelf begint, heeft een eigen huisstijl nodig. Met een huisstijl visualiseer je namelijk de identiteit van je bedrijf. Het zorgt ervoor dat iedereen in één oogopslag ziet wat jij doet en waar jij voor staat. Om tot een passende visuele identiteit te komen, heb je niet per se een groot marketingbudget nodig. Wel tijd. Het ontwikkelen van een huisstijl neemt al gauw enkele weken in beslag.

Het onderstaande stappenplan helpt je op weg. 

Stap 1: Zelf doen of laten doen?

Zelf ontwerpen lijkt goedkoper, maar op termijn kunnen eigen creaties je juist meer kosten dan het inhuren van een ontwerper. Potentiële opdrachtgevers vormen hun eerste indruk veelal op basis van je huisstijl; ze zien je visitekaartje, website of mailing als eerste. Ontberen die aan professionaliteit, dan kun je opdrachten mislopen. Aan het inhuren van een vormgever hangt weliswaar een prijskaartje, maar bedenk dat een goed ontworpen huisstijl jaren mee gaat. Bovendien kijkt een vormgever met een frisse blik naar jou en je bedrijf, waardoor die met vondsten komt die jezelf waarschijnlijk nooit had bedacht. De kosten kun je overigens beperken door zelf het nodige voorwerk te verrichten. Met dit stappenplan leer je hoe je dat voorbereidend werk doet en hoe je uiteindelijk samen met een vormgever tot een passende huisstijl kunt komen.

Een goed logo is goud waard. Dat blijkt wel uit het feit dat het kopiëren van beeldmerken op grote schaal voorkomt. Er bestaan zelfs bedrijven die geld verdienen aan het namaken van logo's, die ze vervolgens voor een lage prijs aanbieden. Laat je als kleine zelfstandige niet verleiden tot de aankoop van dergelijke goedkope logo's, die vaak via e-mail worden aangeboden. Het merendeel is namelijk 'knip- en plakwerk'. Bovendien zijn de logo's niet gebaseerd op jouw specifieke bedrijfssituatie waardoor ze weinig over jou als freelancer zeggen. Controleren of jij na aankoop de enige bent die het betreffende logo gebruikt, is ook niet mogelijk. 

Wil je toch zelf aan de slag, trek er dan in ieder geval genoeg tijd voor uit. Behalve dat je moet kunnen omgaan met een grafisch opmaakprogramma, is het ook nodig om je te verdiepen in kleur- en ruimtegebruik en typografie. Een huisstijl bestaat namelijk vaak uit vijf elementen:

  • Woordmerk: (verkorte) weergave van de bedrijfsnaam door afwijkende lettertypen of afwijkend gebruik ervan.
  • Beeldmerk: een afbeelding geeft het bedrijfsprofiel weer. Een combinatie van een woord- en beeldmerk wordt ook wel aangeduid als een logo.
  • Kleur.
  • Typografie: alle andere vormen van geschreven tekst dan het woordmerk.
  • Een vijfde, variabel element, bijvoorbeeld de curve onder de merknaam Coca-Cola.

(Bron: Stol. H., Een boekje over huisstijl, 2005)

Het ontwikkelen van een huisstijl vereist dus meer dan een avondje computeren en een ritje naar de copyshop.

Stap 2: Analyseer je bedrijf

Je helpt een vormgever een stuk op weg wanneer je duidelijk kunt vertellen waar jouw bedrijf voor staat. Onderwerp je freelancepraktijk daarom aan een onderzoek:

  • Hoe ziet je doelgroep eruit? Is dat bijvoorbeeld een u of een jij? Oftewel: voor wie is straks het ontwerp bedoeld?
  • Welke eigenschappen vinden zij belangrijk?
  • Waarom willen ze met jou zaken doen? Is dat vanwege je expertise, kwaliteit of je lage prijskaartje? Wat zijn jouw 'unique selling points'?
  • Welke beeld (imago) wil je creëren? Hoe wil je overkomen op je doelgroep?

Het beantwoorden van deze vragen helpt je om je bedrijfsprofiel concreet te formuleren. Uiteindelijk moet je in één pakkende zin kunnen vertellen waar jij voor staat en welke boodschap jouw huisstijl dus moet uitstralen.

Stap 3: Wat wil je?

Om tot een goede huisstijl te komen, is het belangrijk om te weten waar je die allemaal voor wilt gebruiken. Wil je bijvoorbeeld op termijn ook over een website beschikken, dan is het wel zo handig dat je nu een logo laat ontwerpen dat zowel geschikt is voor een visitekaartje als een website. Ga daarom na welke communicatiemiddelen je wilt gebruiken, waar jouw huisstijl uiteindelijk zal terugkomen. Kijk bij het kiezen van communicatie-uitingen ook goed naar je doelgroep. Waar kijkt die het meest naar? Waaraan heeft de doelgroep behoefte? De meeste freelancers beginnen met een enkel visitekaartje. Later komen daar vaak briefpapier, enveloppen, brochures en een website bij. Tal van communicatie-uitingen zijn denkbaar. Enkele andere voorbeelden:

  • Etiketten
  • Formulieren
  • (e-)Nieuwsbrieven
  • Memovellen
  • Relatiegeschenken
  • Spandoeken
  • Stickers

Stap 4: Laat je inspireren

Je bent niet de eerste freelancer die een huisstijl moet samenstellen, maak daarom handig gebruik van de fouten en successen van vakgenoten en bestudeer hun huisstijl. Wat spreekt je aan en waarom? Welke vorm of kleur bijvoorbeeld zou ook goed bij jouw onderneming passen? Hoe beter je weet wat je wel en niet wilt, hoe duidelijker je een vormgever kunt instrueren.

Een handige manier om zo'n inspiratiesessie aan te pakken, is door:

  • Van verschillende freelancers voorbeelden van alle (of in ieder geval zo veel mogelijk) communicatie-uitingen te verzamelen.
  • Te bekijken hoe de huisstijl in de verschillende uitingen is doorgevoerd. Welke elementen komen terug?
  • Na te gaan welke informatie op een communicatie-uiting staat. Welke gegevens bevat bijvoorbeeld het visitekaartje? Worden grote opdrachtgevers of een slogan of afbeelding op de achterzijde genoemd?

Realiseer je bij het kiezen van kleuren dat een full colour-ontwerp altijd meer kosten met zich meebrengt dan wanneer je voor twee kleuren kiest. Ook is het belangrijk om te kijken hoe een huisstijl in zwart-wit wordt weergegeven. Wat blijft er van een kleurrijk logo op een brief over als die wordt gekopieerd of gefaxt?

  • De gekozen vorm en het effect daarvan te bestuderen. Wat voor een uitstraling heeft een 'staand' visitekaartje? Wat voor een gevoel roept briefpapier op dat op een andere manier is gevouwen dan standaard door het midden?

  • Te kijken naar het kleurgebruik. Welke associaties roepen de gebruikte kleuren op en sluiten die ook aan bij het profiel van het bedrijf in kwestie? Hoe komen de kleuren van het logo terug in het briefpapier? Wat is de basiskleur?
  • Al je bevindingen te noteren. Jouw aantekeningen en verzamelde voorbeelden helpen een vormgever bij het ontwerpen van jouw huisstijl; hij weet in welke hoek hij het moet zoeken. Vergeet niet je eventuele eigen creaties te laten zien.

Stap 5: Bedenk alternatieven

Als (beginnende) freelancer beschik je niet altijd over voldoende budget om verschillende communicatiemiddelen te gebruiken. Je doet er daarom goed aan naar alternatieven te zoeken. Enkele voorbeelden:

  • Ook zonder website kun je jezelf digitaal presenteren. Voeg aan je visitekaartje een cd-card toe: een cd-rom in het formaat van een visitekaartje waar je bedrijfsinformatie, zoals je portfolio op kunt zetten.
  • Heb je geen zin om meteen briefpapier te laten drukken (wat vaak in grote oplages moet), dan kan een stempel uitkomst bieden. Je laat op een stempel je bedrijfsgegevens zetten. Je hebt daarbij keuze uit verschillende groottes, vormen en kleuren. Met een stempel kun je met een simpele handbeweging elk vel papier, enveloppe of memo voorzien van een 'handtekening'. Je betaalt slechts eenmalig voor de ontwerpkosten.
  • Een ander handig communicatiemiddel is de sticker. Je laat één keer een sticker ontwerpen en drukken en vervolgens kun je vrijwel overal je 'handtekening' op zetten.

Stap 6: Wat mag het kosten en wanneer moet het af zijn?

Heb je eenmaal goed voor ogen wat je wilt, dan kun je op zoek naar een grafische vormgever. Het opstellen van een briefing vergemakkelijkt je zoektocht. In een briefing leg je vast:

  • Wie je bent, wat je doet en wie je klanten zijn; je bedrijfsprofiel.
  • Wat je huisstijl moet uitstralen.
  • Waar je huisstijl op komt te staan; welke communicatiemiddelen je nu en in de toekomst wilt gebruiken.
  • Je eigen ideeën en voorkeuren. Later kun je in een persoonlijk gesprek de verzamelde voorbeelden toelichten.
  • Welke alternatieven je overweegt. Zo weet een vormgever dat hij in zijn offerte niet alleen het ontwerp van briefpapier moet opnemen, maar ook die van een sticker.
  • Wat je ongeveer aan je huisstijl wilt besteden.
  • Wanneer je wilt dat het ontwerp klaar is. Bijvoorbeeld: binnen acht weken wil je beschikken over een logo, visitekaartje en briefpapier.

Met behulp van een briefing kun je eenvoudig bij verschillende vormgevers een offerte aanvragen en de prijzen en aanpak vergelijken.

Heb je eenmaal een vormgever gekozen, dan is het verstandig om een vervolgbriefing op te stellen. In overleg met een vormgever leg je vast:

  • Wanneer wat klaar is. Bijvoorbeeld week 1: eerste concept van het logo, week 2: tweede concept van het logo, week 3: definitief ontwerp, week 4: eerste concept van het visitekaartje, et cetera.
  • Hoeveel ontwerpen er worden gemaakt. Bijvoorbeeld: je wilt minimaal drie verschillende voorstellen zien van een logo.
  • Hoeveel correctierondes er zijn. Oftewel: hoe vaak mag je, binnen het afgesproken budget, een ontwerper terug naar de tekentafel sturen.

Een briefing fungeert tevens als checklist voor jezelf. Wil je in de toekomst beschikken over een eigen website, dan is het misschien handig om nu al een domeinnaam te laten registreren. Bedenk ook goed welk post- en bezoekadres je in je huisstijl laat opnemen. Als je verwacht binnenkort te verhuizen, dan is het misschien slim om alleen een postbusnummer op je visitekaartje en briefpapier te zetten.

Stap 7: Beoordeel de concepten

Je vormgever presenteert de eerste concepten: een spannend moment. Voordat je echter meteen van alles gaat roepen, is het handiger om je eerste indruk op te schrijven. Op die manier vergeet je niet wat je eerste reactie was en wordt die ook niet beïnvloed door de opmerkingen van een vormgever. Noteer niet alleen welk gevoel een ontwerp bij je oproept, maar ga ook na of het voldoet aan de briefing. Weerspiegelt het logo bijvoorbeeld wie je bent? Is het bruikbaar voor alle communicatiemiddelen? Is het geschikt voor een zwart-wit print? Wanneer je onervaren bent in het beoordelen van grafische ontwerpen, is het verstandig om concepten aan anderen voor te leggen. Vraag collega's of opdrachtgevers – je doelgroep! - naar hun oordeel. Een goede vuistregel bij het beoordelen van concepten is dat wanneer een ontwerp veel uitleg behoeft, het ontwerp meestal zwak is.  

Stap 8: Waar komt je huisstijl op te staan?

Is een ontwerp klaar, verdiep je dan in het materiaal waar het op komt te staan. Zo is papier niet alleen verkrijgbaar in verschillende diktes en kleuren, maar zijn er ook papiersoorten met reliëf erin. Dik papier kan je visitekaartje een andere uitstraling geven dan wanneer je kiest voor een glanzend dun vel. Bespreek met een vormgever de verschillende mogelijkheden en maak enkele proefafdrukken.

Stap 9: Bespreek technische vereisten

  • Toekomstige toepassingen. Wil je je logo in de toekomst misschien uitvergroten, bijvoorbeeld voor een opdruk op een auto of een uithangbord, dan stelt dat eisen aan de manier waarop de vormgever het logo aanlevert. Om precies te zijn: het bestand moet dan 'vectorgeoriënteerd' zijn. Dat is zo als het bijvoorbeeld gemaakt is met Adobe Illustrator. Laat je goed voorlichten, zodat je niet voor verrassingen en extra kosten komt te staan.
  • Kwaliteit. Om een logo of beeldmerk te kunnen drukken, moet het van voldoende kwaliteit zijn. In technisch jargon heet het dat de resolutie voldoende hoog moet zijn. Voor drukwerk is dat meestal 300 dpi of meer. Het bestand moet het juiste bestandsformaat hebben. Met een Word-bestand kunnen de meeste drukkers niet uit de voeten! Drukkers willen bij voorkeur een bestand met de extensie .ai, .eps of .pdf.
    Wil je je beeldmateriaal juist op het internet plaatsen, dan wil je dat het bestand zo klein mogelijk is. Dan is een resolutie van 72 dpi voldoende. De extensie voor bestanden die geschikt zijn voor internet is .gif, .jpg of .png. Bespreek met de vormgever de verschillende soorten bestanden die je aangeleverd wilt krijgen.

Vraag altijd om zelf de bestanden in bezit te krijgen, zodat je erover beschikt als je ze in de toekomst nogmaals wilt gebruiken. Je krijgt daarmee overigens niet het 'intellectuele eigendom'. Dat blijft altijd bij de ontwerper, tenzij anders is afgesproken.

Stap 10: Kies de juiste druk(ker)

Het ontwerp is klaar, het materiaal gekozen. Op naar de drukker dus. Het is verstandig om verschillende offertes aan te vragen alvorens je een drukker kiest. Niet alleen kunnen de prijzen verschillen, maar ook of en hoe je drukproeven mag controleren. Wat je ook niet over het hoofd moet zien, is het effect van druktechnieken op je ontwerp. De digitale druktechniek is bijvoorbeeld handig voor kleine oplages met een hoge omloopsnelheid. De kwaliteit van kleuren is bij digitaal drukken echter weer minder dan bij het offsetdrukken. Win daarom van tevoren advies in bij je vormgever en drukkerijen over de verschillende druktechnieken.    

Aanbevolen websites

Aanbevolen boeken

  • Dabbs, A. & Campbell, A. (2005). Digitaal Design, handboek voor het grafisch ontwerpen van drukwerk en digitale media. Uitgeverij Librero.
  • Dabner, D. (2005). Grafisch ontwerpen, het nieuwe handboek voor visuele communicatie. Uitgeverij Librero.

Met dank aan: Bob Corporaal, grafisch vormgever

Auteur: Janine Bruinooge     

https://www.lancelots.nl/marketing/huisstijl/maken Sitemap © Copyright Applinet 2004-heden ColofonAdverteren