"Het is heel close"

"Ik heb al een paar jaar een eigen marketingcommunicatiebureau. In september 2005 is Mireille, mijn vriendin, bij mij in het bedrijf gekomen. Zij werkte in de gezondheidszorg in een communicatiefunctie. Ik was een leverancier van haar werkgever. We werkten daardoor in zekere zin al samen. Na een reorganisatie heeft ze besloten om voor zichzelf te beginnen en was het een logische stap om haar werk te combineren met het mijne. Mireille is verantwoordelijk voor tekst en concept, ik regel de fotografie, opmaak en productie. We werken soms samen aan opdrachten, maar we hebben ook ieder onze eigen klussen.

We hebben één belangrijke regel: we praten in bed niet over het werk. Verder praten we veel over het werk, maar ik zie dat in de regel minder als een probleem dan Mireille. Zij is meer met het werk bezig dan ze eigenlijk zou willen. Voor haar is het minder makkelijk om het werk helemaal af te sluiten, mede doordat zij haar werkplek in de woonkamer heeft. Dan is de verleiding groot om bijvoorbeeld e-mails af te handelen terwijl ze ook met onze dochter bezig is. Ik heb mijn kantoor boven en dat maakt het makkelijker om werk en privé te scheiden.

Een nadeel van samen een bedrijf hebben, is dat je bewuster tijd moet maken voor je 'eigen' dingen.

Het voordeel is dat je erg betrokken bent bij elkaars werk. Het is heel close. Verder is het leuk om te merken dat in ons werk de rolverdeling minder vanzelfsprekend is dan privé. In het huishouden ligt min of meer vast wie wat doet; in het werk is dat anders. Bij ieder project is het weer even aftasten hoe de rolverdeling is en wie de leiding neemt. Dat komt natuurlijk ook doordat we nog maar vrij kort samenwerken."

Michiel van der Ham, Zorgt. Communicatie

Ideale werkwijze

"Ik ben mijn redactiebureau alleen begonnen. Reynier werkte ergens anders in loondienst. Toen we kinderen kregen, is hij fulltime voor hen gaan zorgen. Na een jaar of vier wilde hij weer werken en ik wilde juist meer bij de kinderen zijn. Daarom heeft hij taken van mij overgenomen. Dat begon met de administratie. Daarna nam hij wat redactiewerk over. Dat lag hem goed, dus dat is hij steeds meer gaan doen. Inmiddels werken we ongeveer tien jaar samen.

Reynier doet nog steeds de administratie en hij neemt de technische rompslomp voor zijn rekening. Het redactiewerk verdelen we. Als er een nieuwe klant komt, kijken we wat deze wil en zo bepalen we bij wie van ons de opdrachtgever het beste past. Reynier is nauwkeuriger dan ik; het precieze redactiewerk is dus voor hem. Didactisch-inhoudelijke opdrachten zijn meer iets voor mij. Wat we ook wel eens doen, is dat ik de inhoudelijke redactie op me neem en Reynier de eindcontrole. Dat doet hij sowieso als ik zelf teksten schrijf.

Zowel privé als in het werk ben ik nogal chaotisch. Reynier is veel ordelijker. Dat leidt wel eens tot ergernissen. Maar we zien dat niet echt als een probleem; we weten het van elkaar en accepteren het. Wij zijn gewoon heel goed bevriend. Dat is wel een voorwaarde om als partners samen te werken en je werkkamer te delen. Overigens hebben we allebei ook nog een vaste baan voor twee dagen per week, dus we zitten niet continu op elkaars lip.

Ik vind het erg leuk dat we het werk delen. Zeker in combinatie met een gezin vind ik onze werkwijze ideaal. Het is op deze manier makkelijker om een goede balans te vinden tussen gezin en werk."

Norma Montulet, freelance redacteur

Te veel aan het werk

"Wybe en ik hebben allebei een eigen bedrijf. Als freelancer heb je al de neiging om veel met je werk bezig te zijn en wij versterken elkaar daarin. Nu, na vijf jaar, begint me dat te irriteren. Om vrij te zijn, moeten we de deur uit want als we thuisblijven, gaan we toch weer aan het werk. We zijn allebei erg werkgericht, willen altijd nuttig bezig zijn - is het niet met ons werk, dan wel met klussen in huis. We roepen elkaar geen halt toe omdat we het zo goed begrijpen als de ander weer 's nachts om twaalf uur de mail zit te checken. Elders kantoorruimte zoeken - om werk en privé beter te scheiden - is voor ons geen optie. We vinden thuiswerken prettig en handig, we kunnen bijvoorbeeld overdag even samen de stad ingaan. Bovendien hebben we ruimte genoeg.

We delen een werkkamer, dus we weten waar de ander mee bezig is. Als we geen afspraken buiten de deur hebben, zijn we de hele dag samen. We kunnen altijd ons verhaal kwijt en elkaar adviseren. Dat is heel prettig. Praktische nadelen van een kamer delen zijn er nauwelijks. Tegelijk bellen lukt niet, maar dan gaat de een gewoon in een andere kamer zitten. Echt storend is dat we allebei enorme sloddervossen zijn. We corrigeren elkaar niet, integendeel, dus onze werkkamer is af en toe een puinhoop.

Het komt eigenlijk nooit voor dat we van elkaars netwerk profiteren. We doen wel eens werk voor elkaar. Als Wybe bijvoorbeeld een belangrijk rapport heeft geschreven, redigeer ik dat. Als ik een technische tekst moet redigeren, geeft hij inhoudelijk advies. Dan factureren we gewoon aan elkaar.

Al met al bevalt het ons dus heel goed zo, het enige is dat we wat minder moeten werken ..."

Karen Wentzel, freelance redacteur

Uitbreiding van je netwerk

"Ik maak foto's voor kranten en tijdschriften en ben dus veel op pad. Odyl werkt als kok en reisleider en is dus ook vaak van huis, soms wekenlang. We hebben daardoor een soort 'draaideurrelatie': zij komt 's avonds laat thuis van een reis en ik moet de volgende ochtend weer vroeg de deur uit. Maar we hebben daar geen problemen mee. Als je allebei freelancer bent en op onregelmatige tijden werkt, is er wederzijds begrip. Ik hoef niet uit te leggen waarom ik onverwacht weg moet. We zijn allebei types van 'het werk gaat voor het meisje' en we verwijten elkaar dus zelden dat de ander te veel werkt of te vaak weg is.

Omdat we niet samenwonen, moeten we tijd voor elkaar bewust inbouwen. Het voordeel van freelancen is dat je je eigen tijd kunt indelen. Daar maken we ook gebruik van: we plannen regelmatig een dag vrij voor ons samen.

Samen aan opdrachten werken of werk aan elkaar uitbesteden zit er bij ons niet in. Daarvoor verschillen onze beroepen te veel. We praten natuurlijk wel over ons werk. Ik werk al langer als ondernemer dan Odyl, dus ik geef haar wel eens tips over de manier waarop ze dingen kan aanpakken, bijvoorbeeld met de administratie. Als je partner ook freelancer is, ook al is het in een heel andere branche, vergroot dat wel je netwerk. We tippen elkaar wel eens als we iets horen wat interessant kan zijn voor de ander. Odyl ontmoet door haar werk veel mensen met de meest uiteenlopende beroepen. Zo heeft ze eens de directeur van The International Butler Academy ontmoet. Ik heb contact met hem opgenomen en vervolgens een fotoreportage gemaakt op die school. Daar heb ik een Zilveren Camera mee gewonnen!"

Herman Wouters, fotojournalist

Het voegt iets toe

"Sinds 2005 heb ik mijn eigen bedrijf, Hollandse Luchten. Ik ben projectleider en ontwikkel concepten voor de educatieve markt. Hein is beeldend kunstenaar. In zijn vrije werk past hij uiteenlopende technieken toe. In opdracht maakt en bewerkt hij foto's en video's voor zowel websites als folioproducten. Naast de projectleiding en conceptontwikkeling biedt Hollandse Luchten een derde dienst aan: beeldadvies. Dat doen Hein en ik samen. We verzorgen het beeldtraject voor educatieve websites en boeken, en we adviseren bedrijven, bijvoorbeeld over het beeldmateriaal voor hun website. Voor educatieve uitgeverijen is het heel prettig dat ik zo’n uitgebreid pakket kan bieden. Ze hoeven immers niet apart een fotograaf te instrueren.

We hebben geen gezamenlijke werkkamer. Toen Hein en ik zijn getrouwd, hebben we gewoon een huis aan het mijne vastgebouwd. We hebben een gemeenschappelijke keuken en slaapkamer, maar verder hebben we ieder ons eigen huis. Voor mij is dit ideaal; ik zou geen werkkamer willen delen.

Onze samenwerking verloopt erg goed, we vullen elkaar naadloos aan. Mensen die voor een reportage op de foto gaan of gefilmd worden, zijn van tevoren vaak gespannen. Door de manier waarop wij samenwerken, lukt het goed om hen gerust te stellen. Een van ons zet de camera klaar, de ander meet het licht, en ondertussen kletsen we wat, maken we grapjes. Het lijkt een act, maar dat is het niet. We doen dat niet bewust, het gebeurt gewoon, het is een soort chemie.

Wanneer we op locatie werken, hebben we een vaste rolverdeling. Zo zorg ik altijd voor de broodjes. De een rijdt heen, de ander rijdt terug. Dat staat vast, dus daar hoeven we het niet over te hebben. En ben ik een keer chagrijnig, dan hoef ik niet de schijn op te houden en in de auto gezellig te kletsen.

Als je niet samenwerkt met je partner, kun je je vaak niet écht voorstellen waar hij of zij mee bezig is. Je weet niet hoe je partner is in een werksituatie. Het voegt iets toe aan je relatie als je elkaar ook in het werk meemaakt. Ik zie kanten van Hein die ik niet kende en waar ik hem om bewonder. Hij kan bijvoorbeeld heel goed regisseren, hij kan mensen op hun gemak stellen. Ik vind het leuk om hem aan het werk te zien. In het werk doorbreken we het patroon dat we in ons huwelijk hebben; ik kan bijvoorbeeld in een werksituatie veel makkelijker een stapje terugdoen. 

Samenwerken met je partner: ik raad het echt iedereen aan. Voorwaarde is wel dat je relatie goed is, anders ben je binnen een jaar uit elkaar."

Marijke Tiemersma, Hollandse Luchten

Auteur: Marieke van Osch