Met een goede rolverdeling binnen een team kom je tot de beste resultaten. Een team probeer je zo samen te stellen, dat de resultaten van het groepswerk optimaal zijn. De mensen binnen een team vervullen niet alleen een vakinhoudelijke rol, maar ook een teamrol.

Waar moet je op letten bij het samenstellen van een team?

In de eerste plaats zoek je mensen bij elkaar die vakinhoudelijk iets toe te voegen hebben aan een project. Voor het bouwen van een website bijvoorbeeld, heb je een grafisch ontwerper, een tekstschrijver en een technisch ontwikkelaar nodig. Maar naast een functionele rol, vervult ieder teamlid ook rollen die te maken hebben met persoonlijkheidseigenschappen en gedragskenmerken. Deze rollen beïnvloeden de manier waarop een teamlid omgaat met de andere teamleden.

Vier kernrollen

Binnen elk team moeten de volgende kernrollen aanwezig zijn: denkers, doeners, dromers en beslissers. Ieder teamlid kan inhoud geven aan meerdere rollen, je hebt dus niet precies vier mensen nodig. Een doener kan in een bepaalde situatie ook de rol van dromer, denker of beslisser aannemen.

Denkers, doeners, dromers en beslissers
· Denkers zijn goed in logisch denken en redeneren.
· Doeners houden van experimenteren en pakken aan in de praktische uitvoering.
· Dromers verzinnen de alternatieven en zijn op hun best in het creatieve proces.
· Beslissers weten snel of iets in de praktijk werkt en houden van planning en techniek.

Verschillende teamrollen

Binnen een groep moet een goede spreiding zijn van rollen. In een ideale situatie zou ieder teamlid een of meerdere van de volgende teamrollen vervullen, passend bij zijn persoonlijkheidstype:

• De coördinator: organiseert en let op dat alle teamrollen goed uit de verf komen binnen het project.
• De vormgever: geeft vorm en inhoud aan de activiteiten van het team.
• De innovator: is een bron van vernieuwingen.
• De evaluator: analyseert de plannen en evalueert de bruikbaarheid ervan.
• De netwerker: onderzoekt externe mogelijkheden en legt contacten.
• De teamwerker: verbetert het functioneren van de afzonderlijke teamleden.
• De organisator: vertaalt plannen naar praktische taken en activiteiten en zorgt vervolgens voor een systematische uitvoering.
• De kwaliteitsbewaker: perfectioneert de inspanningen van het team en zorgt ervoor dat niets vergeten wordt.

Afhankelijk van het doel van het project, kunnen bepaalde rollen meer en andere minder nadruk krijgen binnen het team.

Vervolgens …

Nu je alle rollen hebt gevonden, functioneert je team top! Helaas, dit is niet waar. Nadat je een goed team hebt samen gesteld, moet je aandacht geven aan de condities waaronder de teamleden gaan werken. Denk aan het formuleren van duidelijke doelstellingen, een goede communicatiestructuur en een prettig samenwerkingsklimaat. Je kunt hierover doorlezen op de aanbevolen websites. 

Aanbevolen websites

• Samenwerken in projecten: In de cursus projectmanagement op Leren.nl kun je meer over lezen over samenwerken in projecten. Ook vind je in deze cursus een hoofdstuk over teamrollen. Beschreven worden de roltypering volgens de denkende hoeden van Edward de Bono en de teamrollen van Belbin.
• Inzicht in persoonlijkheidstypen: Wil je verschillende theorieën en modellen uitproberen om inzicht te krijgen in persoonlijkheidstypen, lees dan verder over het enneagram, kernkwadranten en de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI).

Aanbevolen boek

• Dam, N. & Marcus, J. (1995). Een praktijkgerichte benadering van Organisatie en Management. Stenfert Kroese, tweede, herziene druk.

Auteur: Irene Koot