Een elevator pitch of kortweg 'pitch' is een boodschap van een minuut waarin je een zakelijk contact vertelt wat voor werk jij als ondernemer doet, of graag wilt doen, en in welke sector je ervaren bent. Je verkoopt hierin je sterke punten. Het doel van je pitch is dat degene met wie je praat kan inschatten of hij jou zou kunnen vragen voor een opdracht. Soms is het doel ook algemener; de ander kan inschatten of jij nuttig kan zijn in zijn netwerk.

Waarom een pitch?

Zo’n korte boodschap waarin je vertelt wat je doet, heet een elevator pitch, omdat je soms maar de duur van een rit in de lift naar de 20e verdieping hebt om te vertellen wie je bent. Al sta je niet in de lift, een pitch moet toch kort en krachtig zijn. Je hebt een pitch nodig als je gaat netwerken. Nieuwe contacten leggen gaat immers beter als je goed kunt uitleggen wat je doet.

Je gaat naar een studiedag voor ondernemers. In de pauze sta je er even wat verloren bij; je kent niemand. Er komt iemand naast je staan. Ze stelt zich voor, kijkt je geïnteresseerd aan en vraagt: "Wat doe jij?" Je vertelt op een rustige toon: "Ik ben freelance projectleider voor het maken van leerboeken." "Goh interessant,"  zegt ze, "wat doe je dan precies?" "Ik help docenten om aantrekkelijke studieteksten te schrijven. Ik organiseer hun werk en ondersteun hen waar ze dat nodig hebben. Uitgeverijen huren mij in omdat ik kan bedenken hoe het resultaat eruit moet zien. En omdat ik goed met auteurs kan samenwerken. En wat doe jij?"

Een pitch kan verschillende doelen hebben:

1. Voorstellen aan een onbekende in een zakelijke situatie om te onderzoeken of er een nuttige relatie kan ontstaan.
2. Een concreet verzoek doen aan iemand met weinig tijd, bijvoorbeeld een investeerder of een tussenpersoon die het contact kan leggen met een opdrachtgever.

Wat vertel je in een elevator pitch?

Een pitch met het doel 'voorstellen' bevat minimaal de volgende informatie:

• naam
• bedrijfsnaam
• werksoort of specialisatie
• sector

Een pitch met een verzoek bevat naast deze gegevens ook:

• concrete omschrijving van het project dat je gaat doen
• wat het verzoek precies behelst
• waarom hij de persoon is waaraan je dit verzoek doet
• wat het hem kan opleveren als hij eraan voldoet

Een pitch heeft vaak een opbouw in de loop van het gesprek. Het begint met één korte zin. Is de gesprekspartner geïnteresseerd, dan vul je de boodschap aan met drie of vier zinnen tot een verhaal van 40 seconden. Wil de ander dan nog meer weten, dan vul je aan met details, bijvoorbeeld over je specialisatie of vaste samenwerkingspartners. Een goede pitch wekt belangstellende vragen van de ander. Het is belangrijk altijd een pitch paraat te hebben en hem dus goed voor te bereiden.

Je kunt in tien stappen je eigen elevator pitch maken. Beantwoord een aantal vragen die je helpen jouw pitch te formuleren.

Als je vervolgens je pitch goed wilt inzetten bij het netwerken, heb je assertiviteit en durf nodig.

Pitches persoonlijk bekeken

De pitch van Erik Weijers; freelance tekstschrijver, gemaakt met het stappenplan: Ik schrijf veel over wetenschap en techniek. In die hoek zitten de meest uiteenlopende opdrachtgevers. Websites voor it-bedrijven, maar ook producenten van chirurgische gereedschappen. Er schiet me een interview te binnen dat ik had met een komkommerkweker. Dat was voor een relatiemagazine. Hartverwarmend hoe die man kon vertellen over zijn bedrijf. Niet al mijn opdrachten doe ik trouwens alleen. Ik heb ontdekt dat ik werken in een team met collega’s erg inspirerend vind. En ze waarderen mij om mijn tactvolle redigeren van andermans teksten. Dat is een kunst op zich: om iemand nuttige feedback te geven, zonder hem tegen de haren in te strijken!

Mijn pitch in één zin: Ik schrijf over wetenschap en techniek, veel op basis van interviews en het liefst in een team met collega's.

De pitch van Lida Nijgh; orthopedagoog, freelance trainer, en auteur van studieboeken: Ik wil een lans breken voor zelfreflectie, want reflecteren is een basisvaardigheid. Iedere hulpverlener moet naar zichzelf kunnen kijken om blinde vlekken in je werkhouding en -aanpak op te sporen. Je bent immers zelf het instrument waarmee je werkt. Mijn manier van werken is erop gericht hulpverleners te leren zelfstandig te reflecteren. Ik geef korte workshops, coaching en intervisie om hen te begeleiden bij de ontwikkeling van zelfreflectie. Ik heb mijn methode uitgewerkt in een boek gericht op sociaal agogisch hulpverleners. Maar voor iedereen is zelfreflectie belangrijk, vooral voor mensen die veel alleen werken zoals docenten, of freelancers. Ik kijk graag verder dan mijn eigen werkveld.

Waar moet je bij stil staan als je een pitch gaat gebruiken?

Een pitch raakt de kern van je bedrijf. Bedenk daarom dat:

• Een pitch veel zelfvertrouwen geeft.
• Je pitch veel impact kan hebben.
• Er verschil is tussen een pitch en bluf.
• Je pitch authentiek moet blijven. 

Pitch geeft zelfvertrouwen

Een pitch is het zwaard van de freelancer. Als het scherp geslepen is en flonkert, kun je er elke netwerkgelegenheid mee te lijf. Een ondernemer die in goed lopende volzinnen kan zeggen waar hij voor staat, en vooral met enthousiasme, straalt zelfvertrouwen uit. Heb je een pitch voorbereid, dan voel je je vanzelf assertiever op een netwerkgelegenheid.

Pitch slim inzetten

Je pitch is ook het wiel van je bedrijf. Je stuurt je bedrijf er de richting mee op waar jij naartoe wil. Vóór je kunt gaan netwerken met je pitch moet je dus je toekomstbeleid/visie klaar hebben. Als je moeite hebt met het formuleren van een pitch, kan dat een signaal zijn dat je twijfelt over je richting en misschien zelfs niet meer ten volle gelooft in wat je doet.

Een pitch is geen bluf

Een pitch straalt ambitie uit, maar dat is iets anders dan opscheppen. Een verhaal vertellen over iets dat je misschien niet waar kan maken, is riskant. Je bouwt met je pitch een verwachting op bij de ander en die zal je laten vallen als je die niet inlost. Een pitch is altijd eerlijk! Weet je van jezelf dat je een sterke projectleider bent, dan is vertellen over je kwaliteiten geen bluf.

Blijf je pitch authentiek brengen

Een pitch kan de indruk wekken dat je zo’n snel marketingachtig type bent met veel vorm en weinig inhoud. Natuurlijk verkoop je jezelf ermee, maar als je verhaal er té geroutineerd uitrolt, kom je niet ‘echt’ meer over. Als je de ánder snel uitnodigt zijn verhaal te vertellen, beperk je dit risico.

Auteur: Isabelle Langeveld