Lange tijd was het lastig om vanuit een WW-uitkering te starten als zelfstandig ondernemer. Per 1 juli 2006 zijn de mogelijkheden echter verruimd.

Aan welke voorwaarden moet je voldoen?

• Er moet door het UWV toestemming worden verleend. Hiervoor moet je een 'plan van aanpak' indienen. Dit is in feite een ondernemingsplan. Het UWV kan dit plan op haalbaarheid laten toetsen door een extern bureau. Daarbij wordt bovendien jouw motivatie beoordeeld.
• Het moet aannemelijk zijn dat je in de toekomst met je onderneming structureel in je bestaan kan voorzien.
• Je mag nog niet met je bedrijf zijn begonnen. Met andere woorden: je moet daadwerkelijk starten, en niet een lopende onderneming voortzetten. Als je al in deeltijd werkte als zelfstandige en daarnaast recht had op een gedeeltelijke WW-uitkering, dan kun je niet voor dat deel toestemming krijgen om als zelfstandige te werken, aangezien het niet om nieuw op te starten werkzaamheden gaat.
• Je kunt tijdens een uitkeringsperiode slechts één keer van deze regeling gebruik maken.

Begeleiding

Als je langer dan zes maanden een WW-uitkering ontvangt, dan kun je deskundige begeleiding krijgen bij het opzetten en starten van je eigen onderneming. De re-integratiecoach van het UWV ondersteunt je dan bij de voorbereiding of begeleid je bij de daadwerkelijk start als zelfstandige. De vorm en mate waarin dit gebeurt is afhankelijk van je situatie. Ondersteuning kan in de vorm van cursussen of een seminar voor de ontwikkeling van je ondernemersvaardigheden of zelfs door een volledig re-integratietraject (IRO).

Als je toestemming hebt om een volledig re-integratietraject te volgen, kun je terecht bij speciale re-integratiebedrijven waarmee het UWV afspraken heeft gemaakt. Ook kun je aankloppen bij een startersadviesbureau dat is gespecialiseerd in re-integratie richting ondernemerschap. Je kunt deze begeleiding financieren met behulp van een individuele re-integratieovereenkomst (IRO).

Re-integratiebedrijven en startersadviesbureaus krijgen bij de IRO hun diensten pas volledig betaald als je bent gestart als ondernemer en (een deel van) de uren die je kunt werken aan je bedrijf besteedt. Het is dus belangrijk dat je hen tijdens een intakegesprek weet te overtuigen van je ondernemersvaardigheden en bedrijfsidee. Als jij ze overtuigt van jouw capaciteiten en ideeën, dan helpen zij je vervolgens bij de IRO-aanvraag en eventuele andere aanvragen en procedures.

Financiering

Voordat je start als zelfstandige, moet je berekenen hoeveel geld je nodig hebt om te kunnen starten. Dat is erg afhankelijk van je bedrijfsidee. Net als elke andere startende ondernemer kun je een lening vragen bij een bank, of externe investeerders, zoals familieleden, zoeken.

Voor starters uit een uitkering blijkt het in de praktijk lastig om aan een startkapitaal te komen. Banken durven het vaak niet aan om geld aan hen te lenen. Voor startende ondernemers met een uitkering start op 1 juli 2007 daarom de proef Borgstelling microkredieten. Met deze proef kunnen startende ondernemers met een uitkering makkelijker een krediet krijgen van een bank. De overheid staat borg voor een krediet dat je afsluit bij een bank of een gemeentelijke kredietbank. Als je een bijstands-, een WW- WAO-, Wajong, Ziektewet- of WIA-uitkering ontvangt en in de regio Flevoland, Friesland of Rotterdam woont. Let op: ook als je niet in een van deze regio's woont, vraag altijd aan jou casemanager wat de mogelijkheden dan wél zijn.

Soms kun je in aanmerking komen voor een starterskrediet of een zogenoemde Bbz-uitkering op grond van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen. Je kunt deze aanvragen bij de Sociale Dienst in je woonplaats. Als je gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent, kun je ook een starterskrediet aanvragen bij het UWV. Er zijn nog verschillende andere leningen die je kunt aanvragen. Informeer naar deze regelingen bij het UWV.

Gevolgen voor je WW-uitkering

Als je ondernemingsplan door het UWV wordt goedgekeurd, dan heb je de mogelijkheid om gedurende maximaal 6 maanden fulltime te starten als zelfstandig ondernemer met behoud van je WW-uitkering. Tijdens de startperiode ben je dus verzekerd van inkomsten. Je uitkering wordt als voorschot uitgekeerd. Dat houdt in dat op een later moment je WW-uitkering over deze startperiode wordt verrekend. Het gaat daarbij om een gedeelte (zeventig procent) van een, aan de startperiode, toe te rekenen deel van de fiscale winst in de eerste twee boekjaren.

Na de eerste zes maanden

Na afloop van deze 'startperiode als zelfstandige' zijn er drie situaties mogelijk:

• Je zet je werkzaamheden als zelfstandig ondernemer volledig voort; je WW-uitkering wordt dan beëindigd.
• Je stopt volledig met de werkzaamheden als zelfstandige. Je recht op een WW-uitkering loopt gewoon door. Vanaf dat moment gelden ook weer de gebruikelijke sollicitatieverplichtingen.
• Je gaat gedeeltelijk verder met je werkzaamheden als zelfstandig ondernemer. Het recht op een WW-uitkering wordt dan gedeeltelijk beëindigd. Voor de uren dat het WW-recht ‘doorloopt’  heb je wel weer een sollicitatieplicht.

Als je bij aanvang van de ‘startperiode als zelfstandige’ nog recht hebt op minder dan zes maanden uitkeringsduur, dan eindigt de startperiode op het moment dat de uitkeringsduur is 'verbruikt'.

Start jij vanuit een WW-uitkering met je eigen onderneming? Deel je ervaringen met andere freelancers via het Lancelotsforum. Zo wil Nico graag zijn eigen bedrijf opzetten met behulp van de WW-regeling, alleen twijfelt hij of hij in aanmerking zal komen voor deze regeling. Hij heeft immers al activiteiten ondernomen voor zijn eigen bedrijf.

Verzekeringen

Begin je als zelfstandig ondernemer, dan ben je niet vanzelfsprekend verzekerd voor verlies van inkomen bij ziekte of arbeidsongeschiktheid. Wil je daarvoor toch verzekerd  zijn, dan kun je bij het UWV een vrijwillige verzekering afsluiten.

Ook moet je zelf voor een ziektekostenverzekering zorgen. Hiervoor kun je terecht bij een verscheidenheid aan verzekeraars.

Naast deze persoonlijke verzekeringen, moet je natuurlijk ook denken aan verzekeringen die betrekking hebben op je onderneming, zoals een inboedel-, rechtsbijstands- en aansprakelijkheidsverzekering.

Aanbevolen websites

• Kijk voor meer informatie over re-integratiebedrijven op de site van de Brancheorganisatie re-integratiebedrijven (OVAL).
• Informatie over het Bbz (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen) vind je op de site van de Rijksoverheid.

Auteur: Marieke van Oosterhout